Leczenie przepuklin
Przepuklina brzuszna to częsty problem zdrowotny, który dotyka miliony osób na całym świecie. W Polsce każdego roku wykonuje się około 70 tysięcy operacji przepuklin, z czego 60-70% stanowią zabiegi przepuklin pachwinowych.
Choć przepuklina może pojawić się w każdym wieku, szczególnie często dotyczy osób wykonujących pracę fizyczną, zmagających się z przewlekłym kaszlem lub zaparciami, które zwiększają ciśnienie w jamie brzusznej. Mężczyźni są na nią narażeni 3-4 razy częściej niż kobiety.
Leczenie przepukliny to coś, z czym nie warto zwlekać. Nowoczesne metody operacyjne są mało inwazyjne, pozwalają na szybki powrót do pełnej sprawności i eliminują ryzyko powikłań. Jeśli odczuwasz dyskomfort, bóle lub zauważyłeś niepokojące uwypuklenie w okolicy brzucha, czas działać!
Jak powstaje przepuklina?
Przepuklina to efekt osłabienia lub pęknięcia warstw mięśniowo-powięziowych ściany jamy brzusznej. W zdrowym organizmie mięśnie stanowią naturalną barierę ochronną, jednak gdy ich struktura ulega osłabieniu, w jamie brzusznej tworzy się osłabione miejsce, przez które mogą przemieszczać się narządy wewnętrzne.
Z zewnątrz mięśnie są pokryte skórą i tkanką tłuszczową, a od wewnątrz cienką błoną – otrzewną. W przypadku przepukliny to właśnie te dwie warstwy stają się jedyną ochroną dla narządów, takich jak jelita. Każdy wzrost ciśnienia w jamie brzusznej, np. podczas kaszlu, podnoszenia ciężarów czy nawet wykonywania codziennych czynności, może powodować wypychanie narządów do powstałego uwypuklenia, czyli tzw. worka przepuklinowego.
Im wcześniej podejmiesz działanie, tym szybciej unikniesz możliwych powikłań.
Jak rozpoznać przepuklinę? Objawy, na które warto zwrócić uwagę
Przepuklina najczęściej objawia się widocznym uwypukleniem w okolicach:
- pachwiny (przepuklina pachwinowa lub udowa),
- pępka (przepuklina pępkowa)
- na środku brzucha (przepuklina kresy białej).
Rzadziej występują przepukliny w innych miejscach, takich jak okolica lędźwiowa, kulszowa czy przymostkowa. Jednym z wyjątkowych przypadków jest przepuklina zasłonowa, położona głęboko w miednicy – nie daje widocznych objawów zewnętrznych, ale może prowadzić do niedrożności jelit, co zazwyczaj wykrywa się dopiero podczas operacji.
W początkowym stadium przepuklina może się cofać – w pozycji leżącej lub przy delikatnym ucisku znika, co określa się jako odprowadzalność. Jeśli jednak w obrębie przepukliny powstaną zrosty, może stać się nieodprowadzalna, co zwiększa ryzyko powikłań.
Najgroźniejszym stanem jest uwięźnięcie przepukliny, gdy dochodzi do zablokowania przepływu treści jelitowej. Objawia się ono silnym bólem brzucha, nudnościami, wymiotami oraz zatrzymaniem stolca i gazów – w takim przypadku konieczna jest natychmiastowa operacja. Jeszcze poważniejszym zagrożeniem jest zadzierżgnięcie, które prowadzi do przerwania krążenia krwi w jelitach. Bez szybkiej interwencji chirurgicznej może dojść do martwicy, dlatego liczy się każda godzina.
Jeśli zauważasz u siebie jakiekolwiek z tych objawów, nie zwlekaj – wczesna diagnoza i leczenie pozwalają uniknąć powikłań i szybko wrócić do pełnej sprawności!
Leczenie przepukliny – skuteczne, nowoczesne metody
Leczenie przepukliny to zawsze zabieg operacyjny, który pozwala na trwałe zamknięcie ubytku w ścianie jamy brzusznej. W zależności od wieku i indywidualnych czynników lekarze stosują dwie główne metody. U dzieci, młodzieży i kobiet często wystarcza wykorzystanie własnych tkanek pacjenta do zamknięcia przepukliny. W innych przypadkach – zwłaszcza u dorosłych mężczyzn – stosuje się dodatkowe wzmocnienie osłabionego miejsca za pomocą specjalnej siatki chirurgicznej.
Metody beznapięciowe, czyli operacje z użyciem siatek, stały się złotym standardem w herniologii – ta dziedzina chirurgii zajmuje się diagnozowaniem, to dziedzina chirurgii zajmująca się diagnozowaniem, profilaktyką i leczeniem przepuklin. Siatki różnią się materiałem, fakturą, wagą, stopniem wchłanialności i sposobem implantacji, co pozwala dobrać rozwiązanie najlepiej dopasowane do pacjenta. Ich skuteczność jest potwierdzona wieloletnimi badaniami – od kilkudziesięciu lat stosuje się je u milionów pacjentów na całym świecie. W samych Stanach Zjednoczonych wykonuje się rocznie około 600 000 operacji przepuklin z użyciem siatek.
Siatki przepuklinowe powstają z polipropylenu, poliestru lub PTFE (politetrafluoroetylenu, znanego jako goretex). Każdy z tych materiałów ma swoje unikalne właściwości: siatki polipropylenowe są wyjątkowo odporne na zakażenia, a poliestrowe wyróżniają się delikatnością i elastycznością. Dzięki nowoczesnym technikom operacyjnym pacjenci mogą liczyć na szybszy powrót do zdrowia, minimalizację bólu oraz zmniejszone ryzyko nawrotu przepukliny.
-
Zalecenia przed zabiegiem
Konsultacja z lekarzem o przebytych chorobach, przyjmowanych lekach oraz suplementach diety.
Badanie EKG, grupa krwi, czas krzepnięcia i czas krwawienia, poziom glukozy, APTT, antygen P-ciała, anty HCV.
Nie zalecamy palenia papierosów przed zabiegiem. Jednak nie są one zabronione.
Bardzo ważne:
W dniu zabiegu należy ogolić miejsce zabiegu i być na czczo. Ogolenie wcześniejsze miejsca zabiegu może spowodować zapalenie mieszków włosowych i infekcje. -
Zalecenia po zabiegu
Po zabiegu należy przyjmować leki przepisane dla pacjenta zgodnie z zaleceniami lekarza.
Pacjent może wrócić do domu tego samego dnia.
Należy przyjmować lekkie posiłki z uwagi na możliwe problemy z wypróżnianiem. Soki, zupy, warzywa i owoce.
Opatrunek jest wodoodporny i utrzymujemy go do wizyty kontrolnej.
Ograniczenie wysiłku i sportu wskazane jest przez okres kilku tygodniu.
-
Czas rekonwalescencji
Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym.
Zabieg ten należy do zabiegów chirurgii jednego dnia. Pacjenci zwykle po kilku godzinach wracają do domu o własnych siłach.
Przez pierwsze tygodnie rana może pobolewać, przy lekkim wysiłku fizycznym.
Szacowany czas pełnego powrotu do zdrowia pacjenta to okres 3 miesięcy.
Więcej informacji na temat przepuklin
Przepuklina, to popularny problem w każdej grupie wiekowej. Już fakt, że cierpi na nią ok. 4% mężczyzn zasługuje na specjalizację w leczeniu tej przypadłości. W środowisku medycznym nazywamy ją herniologią, ale termin ten nie cieszy się popularnością bowiem w tradycyjnym podejściu operację przepukliny wykonuje zwykle chirurg ogólny. O skali problemu mogą nam zasygnalizować liczby: ok. pól miliona operacji przepuklin rocznie w USA i ponad 40 tys. rocznie w naszym kraju.
Przepuklina, to następstwo pęknięcia lub skrajnego osłabienia struktur mięśniowo- powięziowych ścian jamy brzusznej. Warstwę mięśniową pokrywa od zewnątrz skóra z tkanką tłuszczową a od wewnątrz cienka błona zwana otrzewną - w przepuklinie tylko te dwie warstwy stanowią barierę pomiędzy światem zewnętrznym a narządami jamy brzusznej. Wzrost ciśnienia w jamie brzusznej podczas kaszlu, wysiłku, czynności fizjologicznych wypycha ruchome narządy wewnętrzne,(najczęściej jelita) do pozbawionego mięśni uwypuklenia zwanego workiem przepuklinowym.
Przyczyny powstawania przepuklin
Przyczyny powstania przepuklin są złożone. Predyspozycje rodzinne są związane z genetycznie uwarunkowanym defektem metabolicznym kolagenu stanowiącego swoiste zbrojenie tkanki łącznej. Niektóre schorzenia jak np.astma,przerost gruczołu krokowego, puchlina brzuszna, zaparcia nawykowe czy przewlekły kaszel sprzyjają wystąpieniu przepukliny. Palenie papierosów i dźwiganie ciężarów to z kolei czynniki ryzyka z dziedziny naszych zachowań. Przepukliny w bliźnie po przebytym zabiegu chirurgicznym to z kolei następstwo nieprawidłowego gojenia rany pooperacyjnej. Przepukliny pachwinowe i pępkowe u dzieci, są następstwem nieprawidłowego rozwoju płodowego i mogą pojawiać się w okresie od urodzenia do wczesnego dzieciństwa.
Objawy przepuklin
Przepuklina najczęściej manifestuje się guzowatym uwypukleniem w okolicy pachwiny (przepuklina pachwinowa lub udowa), pępka (przepuklina pępkowa), środkowej części brzucha (przepuklina kresy białej). Przepukliny o innej lokalizacj (np.lędźwiowe, kulszowe, przymostkowe) należą do absolutnej rzadkości. Na wzmiankę zasługuje tu jeszcze przepuklina zasłonowa (w miednicy małej) zwykle niewidoczna a rozpoznawana podczas operacji jako przyczyna niedrożności jelitowej.
Przepuklina zwykle "chowa" się w pozycji leżącej lub podczs umiejętnego ucisku – mówimy, że jest odprowadzalna. Czasem na skutek tworzących się zrostów guz przepuklinowy staje się nieodprowadzalny. Najgroźniejszym powikłaniem tego schorzenia jest tzw. uwięźnięcie, gdy dochodzi do zablokowania przechodzenia (pasażu) treści jelitowej. Do bólu brzucha dołączają się wtedy: nudności, wymioty, zatrzymanie stolca i gazów. Stan ten wymaga pilnej interwencji chirurgicznej. Jeszcze pilniejszego działania wymaga zadzierżgnięcie. W tej odmianie uwięźnięcia dochodzi do zatrzymania krążenia krwi w obszarze pętli jelitowej. Grozi to jej martwicą i tylko operacja w ciągu pierwszych kilku godzin daje zadawalające wyniki.
Leczenie przepuklin
Leczenie przepuklin jest zasadniczo tylko operacyjne. Generalnie zabiegi można podzielić na dwie grupy. U dzieci, młodzieży i kobiet do naprawy przepukliny stosuje się najczęściej własne tkanki pacjenta. W pozostałych przypadkach zwykle decydujemy się na wmocnienie ubytku przepuklinowego materiałem sztucznym, popularną "siatką". Metody "beznapięciowe" (z użyciem siatki) to najprężniejsza dziedzina herniologii. Istnieje wiele typów siatek w sensie materiału, z którego są zrobione, faktury, gramatury, stopnia wchłanialności, sposobu implantacji. Różnice pomiędzy sposobami operacyjnego leczenia przepuklin polegają właśnie na tych odmiennościach.
Tworzywa sztuczne z których produkuje się siatki przepuklinowe stosuje się od kilkudziesięciu lat nie obserwując istotnych działań ubocznych. Zastosowano je u milionów pacjentów (w USA wykonuje się ok. 600 000 takich operacji rocznie!). W sensie chemicznym jest to polipropylen, poliester lub PTFE (politetrafluoroetylen) zwany inaczej goretexem. Siatki polipropylenowe są najodporniejsze na ewentualne zakażenie bakteryjne, poliestrowe z kolei szczycą się delikatnością.
Możliwe nawroty przepuklin
Problem nawrotu przepukliny niepokoi każdego pacjenta. Statystyka waha się od 20% (tzn. 20 nawrotów na 100 zabiegów) do 0.5%( tzn. 5 nawrotów na 1000 zabiegów) i w ogromnym stopniu zależy od ośrodka chirurgicznego. Niewątpliwie najlepsze wyniki mają centra herniologiczne, w których ilość operacji przepuklin i zainteresowanie tą dziedziną są największe.